Bu akşam derbi var

İstanbul'da, sığınmacıların sayısı her geçen gün artıyordu... Muhacirler (göçmenler.)
İhtiyaçlarının karşılanması lazım.
En hızlı gelir kaynağı... Futbol maçı.
Fenerbahçe ile Türk İttihat Sporarasında. Ama... Sahanın zemini bozuk.
İçişleri Bakanlığı'ndan... Belediyeye yazı gönderiliyor... Zeminin düzeltilmesi için yeter miktarda kum getirilmesine dair.
Tarih... 10 Ağustos 1921.

***

YABANCI ANTRENÖR

Galatasaray futbolcularının bir kısmı... Galatasaray Lisesi öğrencisi.
İngiltere'den antrenör getiriliyor... BillyHunter... Maaşı 30 İngiliz lirası.
Kulüp... Maarif Bakanı'na yazı yazıyor.



Billy Hunter'ın Galatasaray Lisesi'ne beden eğitimi öğretmeni olarak atanmasını isteniyor.
Böylece... Antrenör, öğrenci futbolcuları çalıştıracak.
Bu konuda kulübün acelesi var... Zira;
Galatasaray, İstanbul Şampiyonluğu için, Fenerbahçe ile oynayacak.
Bakanlığın, Galatasaray'a verdiği yanıt:
"Devletçe görev verilmeyen vesorumluluğu bulunmayan kişilerinokula girmesi caiz değildir... İsteğinizin reddine..."
Tarih... 28 Nisan 1926.

***

ATATÜRK FENERBAHÇE'DE

Mustafa Kemal Paşa, Fenerbahçe kulübünü ziyaret ediyor... Ve ayrılırken, hatıra defterine şunları yazıyor:



"Fenerbahçe Kulübü'nün hertarafda mazhar-ı takdir olmuş bulunanâsâr-ı mesâ'isini işitmiş ve bukulübü ziyâret ve erbâb-ı himmetinitebrik etmeği vazife edinmişdim. Buvazifenin îfâsı ancak bugün müyesserolabilmişdir. Takdirât ve tebrikâtımıburaya kayd ile mübâhiyim."
İmza... Ordu Komutanı M. Kemal.
Tarih... 3 Mayıs 1919.

***

DOLMABAHÇE

Galatasaray stadyum yapacak... Ama arsası yok.
Çare... Maliye Bakanlığı'na başvurmak.
Talep:
"... Dolmabahçe Gazhanesiarkasındaki arazinin bir kısmınınGalatasaray'a kiralanması."
Tarih... 9 Ocak 1922.

***

MAÇ TEKLİFİ

Fenerbahçe'nin paraya ihtiyacı var. Yönetim düşünüyor ki... Ramazan Bayramı'nın birinci günü Galatasaray ile Fenerbahçe yararına bir maç yapılırsa... İyi gelir sağlanır.
Ve... Hemen bir yazı yazılıyor... İmzalı... Mühürlü.
"Galatasaray KulübüRiyaset-i Aliyyesi'ne."
Tarih... Kadıköy-8 Mayıs1922.

***

"PARA YOK"

Galatasaray'ın borcu birikmiş... Alacaklılar kulübü tehdit ediyorlar:
"Eşyalarınızı ve kupalarınızıhaczederiz."
Kulüp... Hükümetten borç istiyor... 700 lira... Maç gelirlerinden ödenmek üzere.
Başbakanlık'tan yanıt geliyor... Telgrafla... "Para yoktur."
Tarih... 13 Kasım 1924.

***

YARDIM... BİN LİRA

Maarif Bakanı... Başbakana bir yazı yazıyor:
"Başvekil Muhterem İsmetPaşa Hazretleri'ne."
Yazı... Kelimesi kelimesine:
"Fenerbahçe ve Galatasarayspor kulübleri Türkiye'nin eneski kulübleridir. Spor hayatınınen faâl rüknünü teşkil edenbu iki kulüb şimdiye kadarbütün bu yoksuzluklar içindevarlıklarını cihan spor âleminetasdik etdirmek kudretinigöstermişlerdir. Ancak maddîbir muavenete mazhar olamadıklarıiçin mesâilerinin semeresinitam bir suretde iktitâfedememekde olduklarındanmemlekete daha ziyade müsmirolabilmelerini teminen en mübremihtiyaclarına sarf olunmaküzere spor tahsisatından binerliranın i'tâsına müsaade buyurulmasınıarz ve istirhâm eylerimmuhterem paşam."
Tarih... 28 Temmuz 1926.

***

TEBRİK

Fenerbahçe Başkanı Şükrü Saraçoğlu, Başbakan oluyor.
Beşiktaş...Tebrik telgrafı çekiyor.
"Bay ŞükrüSaracoğlu
Sayın BaşvekilÇankaya-Ankara
Dost FenerbahçeKulübümüzün başkanınınTürkMilletinin de başınagetirilmiş olması bizBeşiktaşlıları çoksevindirdi.
Bu sevinç ve tebriklerimizinyüksekmakamınıza takdiminemüsaadenizi rica ederken,sporcular için debüyük bir bayram olanbugünü candan alkışlamaktaolduğumuzuarz ederiz."
11 Temmuz 1942.

***

BEŞİKTAŞ'A ARSA

Kararname... 13Temmuz 1932... Sayı13106.
İmza: ReisicumhurGazi M. Kemal.
"Memleketin eneski spor kulüplerindenolup şimdiye kadarkendi sahası dahilindeçalışmış olan BeşiktaşKulübü'nün inkişafıiçin devlete ait ÇırağanSarayı'nın Ortaköy tarafındabulunan boş arsanın...bir ay zarfında...mezkûr kulübe pazarlıklaicarı...''
Atatürk... Bağışlamıyor.
Boş arsa, Beşiktaş'a kiraya veriliyor.

***

NİZAMNAME

Fenerbahçe'nin... 1913 tarihli nizamnamesi... Madde 5:
Kulüp hiçbir sebep vesuretle siyaset ile meşgulolmayacak.
Madde 11... Kulübe üye olmak için;
Tahsil ve terbiye görmüşolmak şart.
Bitmedi... Devamı var:
Ashab-ı namus ve haysiyetten olmak.
Hiçbir cünha (suç) ve cinayete mahkûm olmamış bulunmak.
Ve... Madde 31.
"Yalan söyleyen... Verdiği sözde durmayan... Dinini ve milletini tezyifedecek hareketlerde bulunan... Kulüpten ihraç edilecek.''

***

KADIKÖY

Reisicumhur Gazi M. Kemal imzalı... Ve 7Ocak 1931 tarihli kararname.
Özeti:
"Kadıköy'de hazineyeait olan Kadıköyİttihat Spor Sahasınınetrafındaki duvarlarıtamir etmek, futboldışında atletizm,voleybol ve basketbolsahaları da yapmak vekira sözleşmesi bittiğindeyapılan masraflardandolayı herhangibir talepte bulunmamakşartıyla FenerbahçeKulübü'ne kiraya verilmesinedair bakanlarkurulu kararı."
Kararnamede... Başvekilİsmet (İnönü) ile 9 bakanınimzası var.

***

FOTOĞRAF

Yazdıklarımız... Devlet arşivlerinden... Arşivlerde fotoğraf da var.



Birini paylaşalım.
Selim SırrıTarcan... Türkiye MilliOlimpiyat Komitesi'ninkurulmasına öncülükyapan beden eğitmeni... Spor yöneticisi.

***

VE KADIN

Tarih 26 Ekim 1916... Fatma YusufHanım'ın, Üsküdar'da birokula Terbiye-i Bedeniyeöğretmenliğine tayini.
Tarih 26 Eylül 1920... Sabiha Hanım'ın... Çamlıca Sultanisi'ne... "Terbiye-i Bedeniyeöğretmenliğine...."

***

DEVLET ARŞİVLERİ

Fenerbahçe-Galatasaray maçının oynanacağı gün... Devlet arşivlerinden bir demet sunduk.
Arşivlerde... O kadar çok belge var ki... Günlerce yazsak bitmez.



Örneğin... Padişah ava çıkacak... Fakat... Av köpeği yok.
Bursa, Kocaeli ve Bolu'ya... Emir gönderiliyor... 14 Aralık1609.
"Zağar... Samson... Ve tazıcinsi av köpeklerin temin edilmesi..."